Ο Ιωάννης Μαυρόπους (π. 1000 - μετά το 1070) ήταν διακεκριμένος βυζαντινός λόγιος, ποιητής, υμνογράφος και συγγραφέας επιστολών και ρητορικών λόγων.
Ο Αυτοκράτωρ του ανέθεσε να αναμορφώσει το Πανδιδακτήριο (Πανεπιστήμιο) της Κων/πολης, ίδρυσε δε και την Νομική Σχολή.
Ιδιαιτέρως τιμούσε και ανύμνησε τον Αγ.Νικόλαο, ήταν δε αυτός που θέσπισε την κοινή Εορτή των Τριών Ιεραρχών.
Είχε μαθητές, που δικρίθηκαν αργότερα, όπως ο Μιχαήλ Ψελλός και ο Χριστόφορος Μυτιληναίος, θεωρείται δε εμπνευστής της πνευματικής άνθισης στο Βυζάντιο του 1100 μΧ.
Αναδείχθηκε μητροπολίτης Ευχαΐτων Παφλαγονίας σε ηλικία 50 ετών. Υπέστη ταλαιπωρίες, λόγω φθόνου μικροπρεπών ανθρώπων, και διώχθηκε από την Κων/πολη (φαίνεται αυτό ήταν το κίνητρο της επισκοποποιήσεώς του, με έδρα μια τραχειά και απομακρυσμένη Επαρχία).
Ήρεμος, απτόητος, απαθής, ειρηνικός εκείνος έλεγε για τους ανθρώπους, που τον διέβαλλαν και τον πολεμούσαν: «καὶ βάτραχοι κοάζουν, ἀλλ᾿ ἀπὸ τῶν τελμάτων»..
Σε κάποιους Συναξαριστές καταχωρείται ως Άγιος, με ημέρα Μνήμης 5 Οκτωβρίου.
ΥΓ. Αξίζει να σημειώσουμε ότι εκεί, στην εξορία του, προσκύνησε (και ανέδειξε) τον τόπο μαρτυρίου του Αγ.Θεοδώρου του Τήρωνος, αλλά και τον Τάφο του Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου του Στρατηλάτου, καθό τα Ευχάϊτα ήταν ο τόπος γεννήσεως και καταγωγής του δευτέρου αυτού ενδόξου Αγίου.
Για κακό τον έστειλαν, και εκείνος ευλογήθηκε και ακτινοβόλησε, μέσα στην ευλογία και τη χάρη των Μαρτύρων..
